Woorden van het jaar bewijzen noodzaak aan verbinding 

December. Tijd voor lijstjes, overzichten, terugblikken, verwachtingen en.... woorden van het jaar. Een aantal van die keuzes zijn veelzeggend en weerspiegelen voor zover dat nog nodig was, een verregaande noodzaak aan verandering. Aan een nieuw verhaal. Aan een transitie naar  wat de zebra-economie wordt genoemd : een economie waarin bedrijven niet alleen financiële winst nastreven maar ook een grote maatschappelijke return. 

Het woord van het Jaar 2024 van de universiteit van Oxford is "brain rot". Of in het Nederlands "hersenrot". Meer dan een eeuw oud, maar ongelooflijk relevant want de term beschrijft de overconsumptie van materiaal of informatie tot het punt dat het iemands mentale toestand verslechtert. Zoals overbelasting in de sport leidt tot blessures en langdurige ongeschiktheid - zoals ook Kevin De Bruyne weet - leidt onze op vele vlakken overbelaste levensstijl - ertoe dat almaar meer mensen op alle niveaus afhaken, uitvallen en hersenschade krijgen.  

“Brain rot' is een van de gevaren van het virtuele leven en de manier waarop we onze vrije tijd gebruiken,” zei Casper Grathwohl, voorzitter van Oxford Languages, in een verklaring. 

Hersenschade dus door onze huidige manier van leven. Door de ratrace die onze menselijkheid en onze menselijke waarden steeds meer naar het achterplan lijkt te duwen. 

En die gaan we niet herstellen nu we volgens The Economist  steeds meer in een "kakistocratie" leven. Deze oude Griekse term, is door het alom geprezen blad tot zijn woord van het jaar verkozen om aan te geven dat we het in 2024 werkelijk niet getroffen hebben met de leiders die geacht worden onze democratieën in goede banen te leiden. 

Ook het woord van het jaar dat door het Australische Macquarie University is verkozen is veelzeggend:   “enshittification” wijst immers op de polycrisis waarin we leven want het wordt door Macquarie gedefinieerd als “de geleidelijke verslechtering van een dienst of product, veroorzaakt door een vermindering van de kwaliteit van de geleverde dienst, met name van een online platform, en als gevolg van winstbejag”. 

"Brain rot", "Kakistocracy" en "Enshitification": drie woorden van het jaar die nogmaals bevestigen dat de trein van ons neoliberale kapitalistische systeem voort richting afgrond blijft denderen. En dat het hoog tijd is voor een co-creatie transitie naar de regeneratieve zebra-economie. 

Door een andere bril op te zetten, door niet langer de almaar door meer ziektes getroffen vissen te willen genezen, maar door vooral te kijken naar de kwaliteit van het water waarin ze zwemmen, is het mogelijk om over de generaties heen tot creatieve co-creatie te komen en prachtige verbindingen te laten ontstaan. 

Wat  “De Zwerm” in Tienen doet is daar een spraakmakend voorbeeld van. Door de mens en zijn of haar verhaal echt aandacht te geven is daar echt een warme gemeenschap ontstaan. 

Dat kan een blauwdruk zijn voor een  samenleving van morgen – een zebra-samenleving waarin “zijn” belangrijker is dan “hebben”, waarin niet “koopkracht” maar “levenskracht” een woord is dat politici om de haverklap in de mond nemen  en waarin “we” belangrijker is dan “ik”, En waarvan liefde en empathie de pijlers zijn in plaats van wantrouwen en controle. 

Door met een andere mindset naar de dingen te kijken en door alle vastgeroeste ideeën over zorg en zorgzaamheid  overboord te gooien slaagt De Zwerm erin mensen samen te brengen die echt voor anderen een verschil willen maken door te luisteren en er te zijn. In een wereld die steeds verder uiteenrafelt  en waarin alles steeds vaker in hokjes wordt gestopt toont De Zwerm een lichtend pad van verbondenheid  en zorgzaamheid waarin hersenrot, kakistocratie en “vershittering” geen kans hebben. 

Geert Degrande, werkt aan een nieuw Zebra-project