Ebel Kemeling
Het omgekeerde is óók waar, 81 ideeën die je perspectief veranderen
Het omgekeerde is ook waar
Toen Bill Bryson eens in een vliegtuig boven de Grote Oceaan en zoals hij schrijft in ‘Een kleine geschiedenis van bijna alles’ wat doelloos uit het raam staarde naar de maanverlichte oceaan, ‘werd me op een pijnlijke manier duidelijk dat ik helemaal niets wist over de enige planeet waarop ik ooit zou wonen.’ En zo ontstond een enorme zoektocht van hem om alles, nou ja, bijna alles te onderzoeken van de geschiedenis van deze planeet waarop ook ik woon.
‘Dus besloot ik’, gaat Bryson verder ‘drie jaar te wijden aan het lezen van boeken en tijdschriften en het vinden van toegewijde, geduldige specialisten die bereid waren een heleboel buitengewoon domme vragen te beantwoorden.’
Het resultaat is een prachtig boekwerk geworden met een geïllustreerde versie van dik 640 bladzijden in de Nederlandse versie. Een ander boekwerk is het niet lang geleden verschenen ‘The dawn of everything' van David Graeber en David Wengrow, met de ondertitel ‘A new history of humanity’. Net als het boek van Bill Bryson een publiek klapper. ‘Graeber en Wengrow have effectively overturned everything I ever thought about the history of the world. The most profound and exciting book I’ve read in thirty years’, schrijft Robin D.G. Kelly op de achterflap. En zo is het. Een boek met onverwachte uitkomsten ook, omdat we dachten dat we alles al wisten. Dat was niet waar. ‘The authors show how history becomes a far more interesting place once we begin to see what’s really there.’
Bovenstaande boeken hebben natuurlijk hun voorlopers gehad, en om er hier dan maar één auteur te noemen waar ik zelf veel plezier van heb gehad is dat Daniel Boorstin. Boorstin was historicus en verwoed verzamelaar van feiten en anekdotes, bijvoorbeeld in zijn boek ‘De scheppende mens, artistieke doorbraken in de wereldgeschiedenis’. In zijn voorwoord schrijft hij: ‘Deze scheppers, de makers van het nieuwe, kunnen nooit uit de tijd raken, want in de kunst bestaat er niet één antwoord op een bepaalde vraag. (...) Ieder van ons moet echter op eigen gelegenheid ervaren hoe het nieuwe iets toevoegt aan het oude en hoe het oude het nieuwe verrijkt, hoe Picasso de betekenis van Leonardo doet toenemen en hoe Homerus licht werpt op Joyce.’
Waarom ik allemaal hier schrijf, heeft te maken met een ander boek. Het is het boek van Ebel Kemeling dat ‘Het omgekeerde is óók waar, 81 ideeën die je perspectief veranderen’ en ik merk dezelfde nieuwsgierigheid bij Kemeling. Nieuwsgierigheid om een idee om te draaien, het te bekijken, tegen het licht te houden en misschien wel anders toe te passen. Want wat weten we nu eigenlijk?
Ebel Kemeling heeft een heerlijke schrijfstijl en pakt je gelijk als lezer goed beet met zijn inleiding. ‘Zin in’, denk je dan, om verder te lezen. Bijvoorbeeld met een korte beschrijving van hoe zijn vader enige invloed op hem had, zodat de recalcitrantie het won: ‘Hij heeft nog wel een tijd geprobeerd mij te outsmarten. Tot ver in mijn studietijd. Maar dat hield vrij plotseling op nadat ik Heideggers Sein und Zeit op een avond quasiachteloos naast zijn leunstoel had laten liggen. Als er een prijs zou zijn voor het moeilijkste te doorgronden boek ooit, dan maakt Sein und Zeit denk ik een aardige kans. Ik had er ook lukraak wat in zitten strepen, om hem nog extra in verwarring te brengen.’ 😂
Voordat je daarna het boek van Ebel Kemeling beetpakt, nog even deze drieslag:
- Het eerste is dat alles in de wereld met alles samenhangt. Dat betekent dat je in je perspectief - op wat dan ook - voortdurend moet switchen tussen het geheel en de delen.
- Ten tweede is het zo dat onze kennis altijd beperkt is, ofwel doordat het perspectief tekortschiet, ofwel door het feit dat onze kennis altijd veel simpeler is dan waar het over gaat.
- Ten derde: als je de wereld vooral met een systeembril bekijkt moet je er rekening mee houden dat wij zelf ook onderdeel zijn van datzelfde systeem.
Als je die draden samenvlecht, dan kom je bij het inzicht dat we bij tijd en wijle ons perspectief moet wijzigen. Ik bedoel dan niet onze kijk op de wereld of op het leven, maar hoe je met een bepaalde situatie omgaat.’
En zo kun je de komende 81 hoofdstukken in dit boek lezen, omdraaien, bekijken, laten inwerken, erop kauwen en je vooral laten inspireren. Want: het zijn 81 ideeën die je perspectief kunnen veranderen.
De 81 ideeën vallen uiteen in thema’s als: Systemen, Filosofie, Cijfers, Maatschappij, Economie & Business, Psychologie, met tenslotte Tips & Tops. Je begrijpt, het gaat natuurlijk te ver om al die thema’s hier verder te beschrijven. Maar neem van mij aan, er komen voldoende namen, theorieën en eigen anekdotes voorbij om je een heel boek lang mee te plezieren.
Twee leuke gegevens dan nog:
- Ebel Kemeling heeft samen met Harry Starren (o.a. columnist bij Optimist Magazine Online) een korte podcastserie gemaakt over die boek. Luisteren doe je hier.
- Wij mogen van de uitgever een aantal boeken gratis ter beschikking stellen via de Betekenis Boeken Leesclub, lees er hier meer over.
Ron van Es
Koop het boek hier
