Dennis Moet

De ontsloten tuin, over lusthoven, tuintovernaars en bloementaal

Uitgeverij Blauwdruk

De ontsloten tuin

Er is dat onderzoek naar hoe we als burgers in Nederland in aanraking met natuur moeten komen of zijn, met de regel 3-30-300. 

‘Het uitgangspunt bestaat uit 3 simpele regels: de eerste is dat iedereen vanuit huis minstens 3 bomen zou moeten zien. Verder zou iedere buurt 30% kroonbedekking moeten hebben. En ten slotte mag niemand meer dan 300 meter van een park of groene ruimte wonen.’

Dat is mooi, maar ik ben geboren in een oude arbeiderswijk in Rotterdam-Zuid. Daar was weinig oog voor natuur, zeker niet als je, zoals wij, in een bovenwoning woonde met een klein balkon. De wereld van de natuur was ver weg. Ik ben dus niet opgegroeid met natuur, weet van geen tuinen of bloementaal af. En toch word ik aangetrokken tot natuur, en dan vooral grote aangelegde tuinen. Ik wandel er graag in, ga op bezoek. Ik kom er tot rust, en voel me er, anders, onderdeel van iets groters. 

Misschien is dat het wel dat het boek De ontsloten tuin zo aantrekkelijk maakt. De auteur, Dennis Moet, kent de bovenwoning, de zijne in Amsterdam. Maar hij raakt in die nieuwbouwwijk van hem wel betrokken bij de natuur en wordt ecoloog. 

In een prachtig vormgegeven boek neemt hij lezers mee naar tuinen in Engeland en Nederland. Om te beginnen bij de ‘Tuin van Jan’, want dat is het ook, het zijn niet alleen de enorme landerijen en beloftevolle tuinen, maar ook die verborgen hoeken en gaten in stedelijk gebied die het bezoeken waard zijn. De ‘300 meter regel’ van een park ligt soms verstopt, zoals deze tuin de Baarsjes in Amsterdam. ‘Pas in tweede instantie openbaarde de tuin zich als een weelderige groene oase met een natuurlijke waterpartij die de lucht weerspiegelt, monumentale bomen en in het hart een fontein met kabbelend water’. En dat midden in de stad dus. 

‘Een tuin biedt je niet alleen een beschermde materiele ruimte die je helpt je geestelijke ruimte te vergroten en verstevigen, maar schenkt je ook de rust en stilte om je eigen gedachten te kunnen horen.’ - Sue Stuart-Smith

Gelukkig is er veel meer aandacht in juist stedelijke buurten om - soms achter de huizen - een klein gebied te ontsluiten en er een tuin van te maken. Zoals de Wijktuin in mijn buurt. Hier leren kinderen de natuur kennen en wie weet worden ze net als Dennis Moet dan ecoloog later. Hij schrijft zelf over het bezig zijn in en met de natuur in zijn voorwoord: 'Het laadt me op, geeft rust en maakt me gevoelig voor het leven in balans met de natuur in mezelf en om me heen.’ 

In ‘De ontsloten tuin’ neemt hij je dan mee, op reis, naar andere tuinen, en ‘laat hij ook de filosofische en magische kanten van tuinen en planten aan bod komen.’ Met verhalen over Helmsley Walled Garden, het Eden project, maar ook over de Hortus Botanicus in Leiden en de Botanische tuin op de Zuidas.

Het boek is daarbij én een boek van kleinere en grotere feiten én een boek waardoor je in je verbeelding kunt dwalen door die tuinen. Dan lukt ook door de vormgeving van het boek zelf natuurlijk, maar ook door hoe Dennis Moet je steeds weer meeneemt in zijn overpeinzing over de natuur. Die aan het eind, tot deze slotsom komt: ‘Wij allen, investeerders, beleidsmakers en opiniemakers in het bijzonder, zouden wat goed is voor het complexe leefsysteem op aarde leidend moeten maken voor al ons handelen. Alleen zo komen we tot een nieuwe vruchtbare balans tussen cultuur en natuur, economie en ecologie. Groen is het nieuwe zwart.’

Ron van Es

Koop het boek hier